MARC VANDERLEENEN
The Ellipsis
Marc Vanderleenen of
waarom het onaffe en ongeduide interessanter is
Voor zijn tentoonstelling bij S & S Galerie focuste Marc
Vanderleenen (1952) zich een zomer lang op onooglijke schetsjes die hij snel maakte van modellen
tijdens de schilder- en tekenklas op het
RHoK in Etterbeek, waar hij doceert. Niet dat de vingeroefeningen als leidraad
dienden, ten hoogste als prikkel.
Schilderen is voor
Vanderleen geen strategische onderneming. Hij behoort noch tot de conceptuele
schilders die eens ze het intellectuele beeld gevonden hebben aan de uitwerking
kunnen beginnen. Evenmin schaart hij zich in het kamp van de estheten die een
oeuvre opbouwen volgens vooraf ontwikkelde vormideeën.
Hoe Vanderleenen dan wel te werk gaat? Wanneer hij aan een
doek begint, meestal bescheiden van formaat passend bij zijn karakter, is de
eindmeet nergens in zicht. In vage houtskooltrekken geeft hij enkele contouren
aan, in dit geval dus geïnspireerd op schetsoefeningen van modellen. Meteen de
start voor een onbestemde trip in vooral groen en blauw, in een mistgordijn van
voor- en achtergrond. De pose, want een
afgewerkte figuur wordt het nooit, groeit vanuit een grondlaag, vaak roze of
soms oker. Tegelijk ontwikkelt de achtergrond zich eigenhandig. Als Marc
Vanderleenen strop zit, schildert hij wolken, of bomen. De meeste schilderijen eindigen als ‘figures
in a landscape’, zonder dat de persoon of het landschap zich prijsgeven.
Al schilderend doemen
mogelijkheden op. De verf geeft de richting aan. Een neus valt groot uit en
doet plots denken aan ‘The ellipsis’ van Magritte, een boertig schilderij met
een neus als een geweerloop. Uit een andere aanzet maakt een vooroverbuigende
gedaante zich los, verloren gelopen uit een groep baders van Cézanne. Soms
blijkt de associatie (nooit citaat) pas veel later, zoals een ineen gegroeide
hand en wolk, waar ook Philip Guston eens op stuitte.
“Een doek is altijd interessanter als het onaf en ongeduid
blijft”, houdt Vanderleenen al 25 jaar consequent aan. Nooit uitgewerkte
versieringen of gedachten, enkel schilderen wat mogelijk is.
Frank Heirman